Türk edebiyatının deniz konulu ilk piyesi olduğu için tiyatro tarihimiz açısından önemli olan Akif Bey’de, denizin güzelliği ve insanı etkileyen tarafları Akif Bey’in ağzından dile getirilir.
Bir savaş gemisinin kaptanı olan Akif Bey, Dilrüba adında ahlak yönünden düşük bir kadınla evlidir. Dilrüba ile evlenmek isteyen Esat Bey Rusların Türk donanmasını Sinop’ta yakmaları üzerine Akif Bey’in savaşta öldüğü haberini yayar. Dilrüba da kocasının Sinop’taki deniz savaşında öldüğünü iki yalancı şahitle ispat edip başkasıyla evlenmek için gerekli belgeyi alır ve Esat Bey’le düğün hazırlıklarına başlar. Sinop baskınından sağ olarak kurtulan Akif Bey, Dilrüba ile ilgili bütün gerçekleri babasından öğrenir. İntikam almak amacıyla düğün gecesi Dilrüba’nın evine gider ve ardından trajik olaylar yaşanır.

Eserin tiyatro severlerin ilgisini çekeceğini umuyor, Tiyatro Klasikleri serisi içinde yayımlamanın tiyatromuza katkıda bulunacağını düşünüyoruz.

Ayışığında “Çalışkur” adlı öyküsünden Haldun Taner’in oyunlaştırdığı ve ilk kez 1977’de sahnelenen Ayışığında Şamata, yazarın deyişiyle, “yazarın koşullanmaları ile seyircinin bambaşka koşullanmaları arasındaki zıtlığı bir fars havası” içinde yansıtır.

Ayşegül Yüksel’in bu oyunla ilgili değerlendirmesi şöyledir:

“Taner, Ayışığında Şamata ile, Lütfen Dokunmayın’dan bu yana sürdürdüğü toplumdaki yanlış koşullandırmaları irdeleme ve doğru olarak algılanması gereken gerçekleri maskeleyen “yalan” balonlarını delme eyleminin bir başka çarpıcı örneğini vermektedir.

Ayışığında Şamata, Taner’in tüm oyunlarının temel çıkış noktasını oluşturan tersinleme yaklaşımının tam verimle değerlendirildiği, oyunculara, Sersem Kocanın Kurnaz Karısı’nda olduğu gibi büyük olanaklar tanıyan, güldürücü ve düşündürücü bir oyundur.”

Ötüken Neşriyat – Güneş Ve Arslan

Miralay Rahmi Bey’in oğlu Suat Rahmi, yurtdışında eğitim görmüş, birkaç yabancı dil bilen, birçok spor dalında başarıları olan ve Kurtuluş Savaşı’nda komutan olarak görev almış idealist bir Türk gencidir. Savaş sonrasında devlette memur olarak görev almak istemez ve bir İngiliz şirketinde işe başlar. Kısa zamanda yükselen Suat Rahmi’ye şirketin Türkiye müdürlüğü ve tek karar verici olması teklif edilir. Hükümetin önemli isimlerinden üniversite ve askerlik dostu olan Vedat yeni kurulan bir fabrikanın başına geçmesini, bu yabancı şirketlerle mücadele ederek ülke kalkınmasında görev almasını ister. Dün savaşlarla yenmiş oldukları yabancıların ülke ekonomisine ve Türk halkına davranışlarını beğenmeyip onaylamayan Suat Rahmi o an şirketten istifa ederek ülkesi adına çalışmaya başlar. Sıra aile hayatına yön vermeye gelince kimsenin beklemediği bir karar alır.